Bir tutam tarif, biraz da tarih: Yumurtalı ılıştıra yemeği

Yabani otların tam mevsimi geldi! Pazarlarda kucak kucak satılan bu otlar, özellikle yumurtalı kavurmasıyla sofralarımızı şenlendiriyor. Hodan, ılıştıra ya da mancar gibi farklı isimlerle bilinen bu ot, baharın taze lezzetlerinden biri olarak öne çıkıyor. Vücudu temizleyen ve iltihap giderici özellikleriyle de dikkat çeken hodan, Kocaeli'den gelen nefis "yumurtalı ılıştıra" tarifiyle bir başka güzel! Hem sağlıklı hem lezzetli bu yemeği denemek isteyenler için tarif de hazır. NTVRadyo'dan Acı Tatlı Mayhoş programcısı Aylin Öney Tan, yumurtalı ılıştıra yemeğinin tarifini verdi.

Hodan, bancar, zılbut, kaldırık, sığırdili, tamara, ıspıt ya da ılıştıra... Bizde her yörede başka adı var. İngilizce'de "borage" denmiş, Latince "borago"dan geliyor. Arapçası "abu burak" anlamındaki gibi, detoks özelliği olan bir ot. Yabani otların tam mevsimi geldi, uzun kıştan sonra artık pazarlarda kucak kucak ot çeşitleri toplanmış satılıyor. Genellikle pazarların kenarında ot satan teyzeler olur. Bunu nasıl pişiriyorsun teyze, diye sorarsanız hemen cevabı gelir. “Kavuruyoruz, yumurta kırıyoruz, yumurtalısı güzel olur” diye. Gerçekten o yabani doğadan toplanan otların yumurtalı kavurması her zaman çok güzel olur. Ama bazı otlara yumurta özellikle yakışır, hatta yumurtasız düşünmek mümkün dahi olmaz. Bunlardan biri de kuşkusuz benim favori otlarımdan biri olan hodan. Mevsimi erkendir, baharın ilk otlarındandır ama hodan zamanı bölgesine göre, yağmura göre de değişir. Bu sene tam bahar geldi, hodan çıkmıştır derken kar geldi. Üstüne yağmurlar geldi. Dolayısıyla hodanı hala pazarlarda bulmak mümkün olabilir. Yöresine göre çok farklı isimleri var. Kaldırık, ıspıt, zılbut denebiliyor. Mancar oldukça yaygın bir başka ismi, gerçi mancar diye başka otlara da denebiliyor. Sığırdili gibi isimler de olabiliyor. Mesela Trabzon'da da Tamara deniliyor. Kocaeli ve Batı Karadeniz’in bazı yerlerinde ise ılıştıra deniliyor. O yöreden tarifini vereceğimiz, "yumurtalı ılıştıra" yemeği sevilen bir yemek. Başka ülkelerde de hodan var. İngilizce adı Latince “borago” gelimesinden gelen “borage” olarak geçiyor. Onun da kökeni Arapçaya dayanıyor. Son derece ilginç bu bağlantının kökü, "abu burak" veya "abu arak" sözcükleri. Burak ya da arak "ter" anlamında. Arapçada "bedeni terleten, terletici özelliği olan" yani bir anlamda da insana detoks yaptıran bir özellik var. Oradan da "borago" diye Latinceye geçmiş, oradan İngilizceye geçmiş. Gerçekten vücutta ödeme atıcı, iltihap giderici yani anti-enflamatuar, biraz da diüretik bir özelliği de var. Dolayısıyla aslında vücutta tam bir bahar temizlemesi yapmak için ideal. Tarifimiz Kocaeli'den. Orada "ılıştıra" dendiği için, yumurtalı ılıştıra. İrice bir demet veya birkaç demet hodan / ılıştıra alın. Sapını, kökünü, yaprağını, çiçeğini her tarafını kullanabilirsiniz. Çok da güzel mavi-eflatun arası bir çiçeği vardır, salatalık gibi ferah bir tadı vardır. Sapları ve kök kısımlarını, sert olan kısımları önce haşlayın. Tencereye sonra yaprakları, en son da çiçekleri ekleyin, iyice yumuşasın. Ben az suda haşlıyorum, suyunu ziyan edip süzmeyi sevmiyorum, suyunu çekene kadar pişiriyorum. Diğer tarafta bir-iki soğanı zeytinyağında şöyle bir kavurun. Tabii ki tereyağı seviyorsanız tereyağında da kavurabilirsiniz. Sonra pişmiş hodanı / ılıştırayı ekleyin. Hepsini şöyle bir alt üst edin. Başka bir yerde bir kâseye 4-5 yumurta kırın. Biraz süt kreması da ekleyebilirsiniz. Tuzunu, karabiberini ayarlayın. Yumurta karışımını tavaya ekleyin ve çevire çevire yumurtalar tutuncaya kadar kavurun. Afiyet olsun.