ChatGPT’den 100 Kat Daha Hızlı Yapay Zeka Geliştirildi!

20. yüzyılın ortalarında başlayan Uzay Yarışı’na benzer şekilde, 2020’lerin ortasında yapay zekâ alanında da adeta bir yarış içindeyiz. Dünya genelinde pek çok ekip bir sonraki büyük atılım için yoğun bir şekilde çalışıyor. The Independent’ın haberine göre, Çinli bilim insanları bu yarışta iddialı bir çıkış yaptı. SpikingBrain 1.0 adlı yeni büyük dil modeli (LLM), yalnızca Çin’den çıkmış yeni bir model olmanın ötesinde, mevcut sistemlere göre 100 kata kadar daha hızlı olduğunu öne sürüyor. Bu hız farkı, modelin çalışma prensibindeki köklü değişimden kaynaklanıyor. Çinli Bilim İnsanlarından "Beyin Benzeri" Yapay Zeka: SpikingBrain Günümüzde ChatGPT veya Copilot gibi dil modelleri, bir cümledeki tüm kelimeleri aynı anda analiz ederek anlam ilişkilerini kuruyor. Bu süreçte “attention” (dikkat) mekanizması kullanılıyor. Örneğin, “Beyzbol oyuncusu sopayı savurdu ve home run yaptı” cümlesinde insan beyni “beyzbol” ve “sopa” kelimelerini anında bağdaştırabilir. Ancak bir LLM, bu bağlantıyı kurmak için tüm kelimeleri karşılaştırmak zorundadır. Bu da yüksek hesaplama gücü gerektirir. SpikingBrain 1.0 ise insan beynine benzer bir yöntem izleyerek yalnızca yakındaki kelimelere odaklanıyor. İnsan beynindeki sinir hücrelerinin sadece gerekli olduğunda ateşlenmesi gibi, model de sürekli tam güçte çalışmıyor. Bu sayede çok daha az kaynak tüketerek 25 ila 100 kat arasında performans artışı sağladığı belirtiliyor. Yayınlanan akademik makaleye göre SpikingBrain1.0, ana akım açık kaynaklı modellere kıyasla verinin yalnızca yüzde 2’siyle benzer başarıya ulaşabiliyor. Üstelik modelin, NVIDIA GPU’larına bağımlı olmadan, Çinli MetaX şirketine ait yerli bir çip üzerinde test edildiği bildiriliyor. Yapay zekâ çalışmalarının çevreye olan etkisi de giderek tartışma konusu oluyor. Yüksek enerji tüketimi ve veri merkezlerinin soğutma gereksinimleri önemli bir maliyet yaratıyor. Ev ortamında dahi güçlü ekran kartlarıyla çalışan küçük modellerin bile ciddi ısınma ve enerji harcaması yaptığı biliniyor. SpikingBrain1.0’ın vaat ettiği düşük enerji ihtiyacı, bu açıdan da dikkat çekiyor. Eğer bu iddialar doğrulanırsa, SpikingBrain1.0 büyük dil modelleri için yeni bir evrimsel adım olabilir. Hem verimlilik hem de doğruluk dengesinin sağlanması hâlinde, yapay zekâ dünyasında önemli bir dönüm noktası yaşanabilir.