Google'ın Yeni Kuantum Çipi 'Willow' Paralel Evrenleri Kanıtlıyor

Google, Pazartesi günü tanıttığı yeni kuantum çipi Willow ile teknoloji dünyasında gündem oldu. Willow’un inanılmaz hızı ve artırılmış güvenilirliği bir yana, dikkat çeken bir detayı var: Willow, paralel evrenlerin varlığına işaret ediyor. Bu kuvvetli iddia Google Quantum AI'nin kurucusu Hartmut Neven'e aitti. Neven, "Çoklu evrende yaşıyoruz," diyerek dikkatleri üzerine çekti. Peki bu cümleyi neye göre kurdu? Nasıl bu kadar emin olabildi? Willow'un Rekor Kıran Performansı Neven'in bunu söylemesindeki en büyük etken, Willow'un; günümüzün en hızlı süper bilgisayarlarının 10 septilyon (10^25) yıl sürecek bir hesaplamayı beş dakikadan kısa bir sürede tamamlamasıydı ki bu sayı evrenin yaşından bile daha büyük. Bu başarının ardında "birçok paralel evrenden" işlem gücü çeken bir süper bilgisayar, Willow yatıyor. İddianın altı boş da değil. Zira daha evvel teorik fizikçi David Deutsch’un daha önce öne sürülmüştü. Çoklu evren tahminleriyle doğru ortantılı bir iddia demek mümkündür. Bu açıklama, uzmanlar arasında karışık tepkilere neden oldu. Bazı bilim insanları bu iddiayı kuantum mekaniği temelinde mümkün görürken, eleştirmenler Google’ın performans ölçümlerinin kendi geliştirdiği standartlara dayanmasının bu tür yorumları etkileyebileceğini söylüyor. Kuantum Bilgisayarlar Nasıl Çalışır? Klasik bilgisayarlar, yalnızca 0 ve 1’den oluşan ikili bitlerle çalışırken, kuantum bilgisayarlar qubit adı verilen birimler kullanır. Qubitler aynı anda hem 0 hem de 1 durumunda bulunabilir. Ayrıca kuantum dolanıklık adı verilen ve birbirinden uzak parçacıkların birbirine bağlı olduğu bir fenomeni kullanır. Bu özellikler, kuantum bilgisayarlara klasik makinelerin çözemeyeceği kadar karmaşık problemleri çözme yeteneği edinmesini sağlıyor. Tabii qubitler fazlasıyla karmaşık. Dolayısıyla hata oranları artıyor, bu da hesaplamaların güvenilirliğini zedeleyebilir. Google'ın Willow'u ise sözü geçen hata oranlarını azaltmayı hedefledi. Neven de bu konuda Google'ın çok önemli adımlar attığını savundu. Tartışmalı İddia: Çoklu Evren Teorisi Bilim kurgu filmlerinde büyük keyifle izlediğimiz bir konu; paralel evrenlerin aynı anda var olması... Bazı fizikçiler çoklu evrenlerin meşru bir araştırma alanı olduğunu savunuyor. Neven, kuantum hesaplamalarının olağanüstü yeteneklerini bu evren teorisine bağlayarak kuantum süreçlerinin alternatif gerçekliklerden kaynak alabileceğini iddia ediyor. Öte yandan eleştirmenler, böylesine üstün bir performansın dahi çoklu evrenleri ispat etmeye yeterli olmadığını bildiriyor. Neticede Willow'un hızını ölçmek için kullanılan standartlar bizzat Google tarafınca geliştirildi. Bazı uzmanlara göre bu iddialar daha temkinli yorumlanmalı. Kuantum Hesaplama Yükselirse Her Alanda Devrim Yaşanacak Google'ın kuantum bilgisayarı elbette önemli bir gelişim. Yetenekleri pahabiçilemez olsa da kuantum hesaplamanın geleceğini öngörmek için yeterli parametreler değil bunlar. Halen Willow gibi çiplerin hata azaltma ve alan ölçeklenebilirliği konularında çok çalışması gerekiyor. Şayet başarılı olunursa kuantum bilgisayarlar yapay zekadan malzeme bilimine ve dahi kriptografiye kadar pek çok alanda devrim başlatır.